Overprikkeling door NAH: een explosie in je hoofd

Hij lacht voorzichtig terwijl hij een kabeltje aansluit. Een geluid stijgt op, woorden geschreven op zwart glimmend plastic beginnen te draaien, ze draaien de oren in van een met een 3D-printer geprinte hoofd. Het is Brams zelfportret. Vier rijen ‘kaboempatstingeling’, ‘blablabla’, ‘hahaha’ en muzieknoten stromen non-stop de oren binnen. Achter zijn hoofd vindt een soort explosie plaats. Het is zijn kunstwerk ‘NO FILTER’, waarmee hij overprikkeling bij niet-aangeboren hersenletsel zichtbaar maakt voor mensen die niet weten wat overprikkeling inhoudt.

“Het gebeurt nog steeds weleens. Dat mensen horen dat ik een uitkering krijg en zeggen: ‘Maar wat doe je dan de hele dag? Je kunt toch wel vrijwilligerswerk gaan doen? Koffie schenken bij ouderen ofzo?’. Zij snappen niet dat ik dat écht niet kan, omdat zij aan de buitenkant niets aan mij zien. Zij zien niet dat ik door mijn hersentumor geen filter meer heb. Alles komt daardoor zó hard binnen. In de supermarkt zijn het bijvoorbeeld de kleuren, de lichten, de mensen. Hoe hard of zacht, dichtbij of ver weg een geluid ook is: alles komt als een dreun binnen.

Leren omgaan met overprikkeling
Ik probeer wel te leren ermee om te gaan, maar het blijft beperkend. Het is niet meer zoals vroeger, toen ik naar veel feestjes en festivals ging. Het is confronterend om er altijd maar rekening mee te moeten houden dat het voor mij op een gegeven moment gewoon teveel wordt. Toch ga ik binnenkort bijvoorbeeld een keer naar een concert in Utrecht. Dat is een behoorlijke onderneming, en het betekent dat ik daar de dagen ervoor al rekening mee moet houden en het de dag erna op de koop toe moet nemen. Maar ik wil ook lol hebben in het leven, anders zit je maar een beetje op de bank doelloos voor je uit te kijken.

Sporten om fit te blijven
Ook blijf ik bezig op de dagbesteding van InteraktContour. Daar sport ik onder begeleiding. Normaal wordt er gesport in groepen, maar omdat ik zo snel overprikkeld ben, heeft mijn begeleidster Wilma geregeld dat ik individueel kan sporten. Daarnaast zwem ik wekelijks bij de dagbesteding, dat is wel in een groep. In de groep zwemmen is heel vermoeiend, omdat het met meerdere mensen is en dat heel veel prikkels oplevert, maar het bevalt me goed. Mijn drive om fit te blijven tijdens mijn chemo’s is groot, dus ik wil écht in beweging blijven en heb ik daar ook veel voor over.

Laten zien wat overprikkeling is
Mijn kunstwerk ‘NO FILTER’ bevat ook een beetje humor; kijk bijvoorbeeld naar de supergrote oren. Het laat zien dat alles tegelijkertijd binnen komt, elk geluid. Ik kan daar niet op anticiperen. Daardoor is het ook moeilijk om in een groep mijn woordje te doen. Ik wilde de buitenwereld graag laten zien hoe dat is. Want overprikkeling is verdomd lastig. Als je er last van hebt, is het makkelijk om thuis te blijven. Maar ik wil dat niet, hoe moeilijk het ook is. Ik ben ook gigantisch vaak op mijn muil gegaan en heb echt moeten leren leven met overprikkeling. Maar je moet niet zomaar bij de pakken neer gaan zitten. Juist door dat te blijven doen wat je nog wel kan, voel je je uiteindelijk veel gelukkiger.