Wat is hersenletsel? En hoe ga je ermee om.
Het startpunt als thuisbehandelaar is afhankelijk van de hulpvraag van de cliënt en zijn omgeving. Elske Lucassen, maatschappelijk werker, thuisbehandelaar en cognitief trainer bij InteraktContour: "Ik sluit aan waar de cliënt is. Sommigen zijn zoekende: “Wat is mij overkomen? Hoe moet ik nu verder?”. Anderen hebben al een duidelijke vraag. Vaak is er op dat vlak een verschil tussen de cliënt zelf en zijn omgeving. Begin 2016 maakte ik kennis met Klaas en Cisca voor de behandeling van Hersenz. Klaas had tijdens zijn revalidatie hard gewerkt aan zijn functionele herstel. Thuis wilde hij weer zoveel mogelijk de oude worden. Hij stroopte zijn mouwen dus weer op en ging ervoor. Maar dat bleek niet te werken. Ze zaten echt met de handen in het haar."
Thuis is alles anders na hersenletsel
Bij de eerste gesprekken merk ik vaak veel behoefte aan psycho-educatie. Kort gezegd: uitleg over wat hersenletsel precies is, dat gedrag na hersenletsel kan veranderen en hoe je ermee om kunt gaan. Zelf en als partner. Als de ander eenmaal begrijpt dat het geen onwil is, maar meer een kwestie van niet kunnen leidt dit vaak tot begrip. Tijdens de revalidatie is er ook aandacht voor psycho-educatie, maar in die periode staan mensen er nog niet zo open voor. Iemand moet vaak eerst ervaren hoe het is om het leven thuis weer op te pakken. Een veelgehoorde uitspraak van cliënten en omgeving is: ‘Toen ik/hij thuis was, begon het pas’. In het begin ligt de focus vaak op het functionele herstel. In de situatie van Klaas: “Mijn arm en been doen het niet meer en hoe ga ik daarmee het beste mee om”?
Stop – Denk - Doen
De thuisbehandeling bestaat uit gesprekken met mensen met hersenletsel zelf, met hun partner of kinderen en met hen samen. Ik help hen om situaties meer van een afstand en in de hele context te bekijken. Dat maakt dat je vaak meer begrip hebt voor jezelf, de ander en de situatie en ook andere keuzes kunt gaan maken voor de manier waarop je reageert en handelt. Een techniek die bij Klaas goed werkt is ‘stop-denk-doen’. Klaas heeft daar ‘voelen’ aan toegevoegd. Hij maakt pas op de plaats, geeft ruimte aan gevoelens en gedachten en kijkt met afstand naar de situatie, in plaats van meteen in het doen te schieten. Bij Klaas leidt dat nu regelmatig tot iets heel bewust ‘niet doen’.
Lees ook het verhaal van Arnold: Een nieuw leven met behandeling van Hersenz.
Grenzen bewaken
We kijken ook naar concrete situaties. Bijvoorbeeld een drukke verjaardag. Klaas merkt dat hij vanwege zijn hersenletsel, zoals hij dat zegt, een kort lontje heeft. Anderen kunnen oordelen dat hij wel erg snel geïrriteerd is. Neuropsychologisch gezien kun je zeggen dat hij vanwege zijn hersenletsel snel overprikkeld is. Als je goed kijkt naar de hele situatie, zie je dat op die verjaardag veel mensen zijn en er dus ook veel geluid is. Misschien had je de vorige dag wel een drukke dag. En had je je wat zenuwachtig gemaakt over de risico’s van het slechte weer onderweg. Dan is de kans dat je overprikkeld raakt heel groot. We kijken dan op welke momenten Klaas en Cisca welke keuzes kunnen maken.
Het aanvaarden van je nieuwe ik
Het aanvaarden dat het leven nu anders is dan het was is, na de revalidatie, vaak een belangrijke stap op weg naar het andere leven. Niet meer hunkeren naar je oude ik, het aanvaarden van je nieuwe ik, is essentieel om je weer te kunnen richten op de toekomst. Dat gaat gepaard met rouw om je verlies. Dat proces heeft tijd nodig. Ik help mensen ontdekken welke waarden in het leven belangrijk voor hen zijn, wat er voor hen echt toe doet. Voor Klaas is dat bijvoorbeeld hulpvaardigheid, het zich nuttig kunnen maken voor anderen. Hij is een echt mensenmens. Nu hij zijn eigen, nieuwe manier heeft gevonden om te leven naar zijn waarden laat hij zich niet meer leiden door zijn problemen en kijkt hij samen met zijn vrouw Cisca weer positief naar de toekomst.” Klaas zijn hersenletsel hoort nu bij hen, is een onderdeel van hun leven en mag er zijn.
Lees het verhaal van Cisca en Klaas: Samen verder na een hersenbloeding
Klaas Pieters (57) kreeg in 2010 een hersenbloeding (CVA): “Ik kreeg een hoestbui en werd helemaal licht in mijn hoofd. Ik voelde mijn mond en lichaam wegzakken.” De ambulance bracht hem naar het ziekenhuis. Hij revalideerde bij De Trappenberg in Huizen. Vanaf begin 2016 volgen hij en zijn vrouw Cisca een behandeltraject van Hersenz bij InteraktContour. “Dat heeft ons huwelijk gered”, zegt zij.
Lees hier hun hele verhaal: Samen verder na een hersenbloeding.
Ontvang gratis het Magazine Verder met Hersenletsel
Dit artikel stond eveneens in het Magazine Verder met Hersenletsel. Het magazine biedt informatie voor iedereen die te maken heeft met hersenletsel en is een gratis gedrukte uitgave van InteraktContour.
- voor mensen met niet aangeboren hersenletsel, mantelzorgers en verwijzers
- vol met ervaringsverhalen en informatie van professionals
- over behandeling, wonen en dagbesteding
- over signalen en mogelijkheden
- verschijnt 2 x per jaar
- gratis abonneren
Hersenletsel krijg je nooit alleen. In contact komen met een professional?
Ook voor de partner verandert er veel. Hersenz betrekt daarom ook de naasten bij de behandeling. Er is altijd een behandelaar die ook bij je thuis komt en gesprekken kan voeren met jou en je partner. Tijdens een intake wordt met je besproken waar jij (en je partner) behoefte aan hebt en aan welke persoonlijke doelen je wilt werken. De behandeling is aangepast aan je wensen en mogelijkheden. Neem contact op met Hersenz en informeer naar de mogelijkheden bij jou in de buurt. Woon je in Gelderland, Utrecht, Overijssel, Drenthe of Flevoland? Neem direct vrijblijvend contact op InteraktContour. InteraktContour biedt Hersenz behandeling.
Reageren