Samen verder na een hersenbloeding
Klaas Pieters (58) kreeg in 2010 een hersenbloeding (CVA). Vanaf begin 2016 volgen hij en zijn vrouw Cisca een behandeltraject van Hersenz bij InteraktContour. “Dat heeft ons huwelijk gered”, zegt zij.
Omgaan met hersenletsel na revalidatie
Cisca: “Nadat hij thuis was gekomen na de revalidatie zat hij maar op de bank. Met een chagrijnig gezicht. Depressief, dacht ik. Ik laat hem maar met rust. Ik ga mijn eigen dingen wel doen.” Hij: “Dan zat ik gewoon aandachtig vogels te observeren in de tuin. Een gevolg van een CVA is vaak dat je mimiek verstrakt. Cisca doet dan een aanname op basis van wat ze ziet. En voelt zichzelf ook nog eens ongelukkig bij haar eigen gedachtes. We hebben bij het behandeltraject geleerd te werken met NIVEA: Niet Invullen Voor Een Ander.”
Lees ook: Samen leven met de gevolgen van een hersenbloeding.
Cisca Pieters"Ik begrijp nu veel beter waarom hij op een bepaalde manier reageert. En ik houd daardoor meer rekening met hem."
Tijd voor jezelf
Het is belangrijk dat de gezonde partner tijd voor zichzelf neemt om bij te tanken. Cisca: “Ik heb een baan en ben mantelzorger voor mijn moeder. Klaas kan zichzelf, als ik er niet ben, goed redden als ik wat dingen voor hem voorbereid.” Hij: “Als je je gezonde partner teveel claimt, loopt die het risico zichzelf kwijt te raken. Andersom kan iemand met NAH in de slachtofferrol kruipen. Ook dat is niet helpend.
Wederzijds begrip van groot belang na hersenletsel
Voordat ze met de Hersenz-behandeling met maatschappelijk werker Elske Lucassen begonnen, hadden ze elke dag wel ruzie. Hij: “Dan kwam zij al pratend binnen na haar werk. Dat was me teveel. Als ik mijn aandacht bij een boek of de tv heb, heb ik tijd nodig om te schakelen.” Zij: “Klaas was juist altijd zo ad rem. Ik sprak hem daarop aan. Of vertelde dan maar niks meer.” Dat ze samen leren om met de gevolgen van het hersenletsel van Klaas om te gaan, heeft hen weer bij elkaar gebracht. "Ik begrijp nu veel beter waarom hij op een bepaalde manier reageert. En ik houd daardoor meer rekening met hem."
Cisca Pieters"Hersenz behandeling heeft ons huwelijk gered."
Gelijkwaardig
Na de vakanties ging het altijd relaxter tussen hen. Samen dingen doen is belangrijk voor je relatie, zo merkten Klaas en Cisca: “Ervaringen delen, al is het gewoon een boodschapje doen of een eindje wandelen, leveren gespreksstof op.” Intenties voor afspraken worden wel ruim van tevoren gemaakt en in de agenda gezet. Klaas: “Dan kan ik er rekening mee houden bij het verdelen van mijn energie.” Zij: “Ik heb het gevoel dat onze relatie nu weer gelijkwaardig is. Dat was de afgelopen jaren niet zo.” Hij: “In het behandeltraject hebben we alle lagen van onze teleurstelling, onmacht en boosheid stapje voor stapje afgepeld, doorleefd. Elske hielp ons daarbij.”
Klaas Pieters“In het behandeltraject hebben we alle lagen van onze teleurstelling, onmacht en boosheid stapje voor stapje afgepeld, doorleefd. Elske hielp ons daarbij.”
Eenzaam binnen je relatie
Zij: “Ik denk dat veel partners van mensen met NAH zich wel eenzaam voelen. Als communiceren lastig is, je elkaar niet goed begrijpt en in je eentje gaat piekeren, draai je in een kringetje rond waar je zelf niet uitkomt. Dan is het echt verstandig om hulp te zoeken.” Hij: “Mijn tablet is een uitkomst. Met mijn ene hand kan ik die goed vasthouden zodat ik onder meer E-books kan lezen. Ik houd zelf mijn agenda bij, elke ochtend kijk ik wat er die dag op de planning staat. En ik zit op Facebook en speel Wordfeud met mensen die ik heb leren kennen bij de Hersenz-trainingen. Zo breid ik langzaam aan mijn eigen netwerk weer uit. Ja, dat netwerk bestaat wel uit andere mensen dan vroeger. Maar dat past nu bij me.”
Signalen niet aangeboren hersenletsel herkennen
Bij drukte wordt Klaas stil. Als je niet beter weet, kun je denken dat hij ongeïnteresseerd is. Vanwege de NAH is hij gemakkelijk overprikkeld en dat maakt dat hij zich terugtrekt. Van maatschappelijk werker Elske leert Klaas om dit voor te zijn door op tijd een pauze voor zichzelf te nemen. Elske leert Cisca om Klaas te ondersteunen bij het herkennen van de signalen voor die overprikkeling. En met Elske bespreekt Cisca haar schaamte voor wat anderen misschien denken van Klaas’ zijn gedrag. Klaas en Cisca leren allebei om hier open over te zijn naar anderen toe. Zij: “Zijn zelfspot maakt het makkelijker om het erover te hebben. Dan zie ik weer even de oude Klaas die ik herken.” Hij: “Vroeger reageerde ik vaak als eerste. Nu observeer ik veel meer wat anderen zeggen en doen. Dat is goed zo.”
Seksualiteit bespreekbaar maken na beroerte
Seksualiteit hoort bij een relatie, misschien nog wel nadrukkelijker dan voor een CVA. Klaas: “Ik had nooit gedacht dat dit onderwerp zo complex kon zijn. Als seks niet meer vanzelfsprekend is, raakt dat aan je mannelijkheid. En dat is wel een belangrijk deel van mijn zelfbeeld.” Zij: “Onze relatie was zo vlak geworden. Als je de aandacht die je thuis mist ergens anders wel krijgt, ben je daar, zeker in een moeilijke periode, gevoelig voor. Als je je door die gevoelens laat meenemen, dan is de gedachte aan uit elkaar gaan heel verklaarbaar.” Hij: “NAH maakt wat je voelt, nodig hebt en fysiek nog kunt anders dan dat het was. Wij zijn hier altijd open en eerlijk over naar elkaar toe. Het maakt deel uit van wat je samen hebt en bent.”
Lees ook: Hoe hersenletsel seks en intimiteit kan veranderen.
Verder na hersenletsel en leven met zekerheid
Leven met zekerheid
In de periode net na zijn CVA maakte Klaas zich op tal van vlakken zorgen: “Hoe moet het met mijn werk? Heb ik straks nog genoeg inkomen? Kan ik hier wel blijven wonen? Wat kan ik straks nog wel en nooit meer? Blijft Cis wel bij me? Zoveel onzekerheid waar je mee te kampen hebt. Ik kwam tot niks, want dat speelde steeds maar allemaal in mijn hoofd. Het klinkt gek, maar zodra duidelijk was wat ik fysiek wel en niet kon, zodra helder was dat ik niet meer kon werken en ik met Cisca kon praten over onze relatie, had ik zekerheid. En die zekerheid maakte dat we weer verder konden.” Na zijn training voor ervaringsdeskundige wil hij lotgenoten hierbij ondersteunen: “Het maakt het extra moeizaam als je via binnendoorweggetjes uiteindelijk komt waar je wilt zijn. Ik kan mensen helpen de snelweg te kiezen.”
Klaas Pieters"Draai je in een kringetje rond waar je zelf niet uitkomt? Zoek dan hulp!"
Behandelmodules van Hersenz
Klaas heeft de modules ‘Omgaan met veranderingen’ en ‘Grip op je energie’ van Hersenz gevolgd. Deze modules bestaan uit cognitieve groepsbijeenkomsten en beweeggroepen. Cisca heeft de partnerbijeenkomsten bijgewoond. Psycho-educatie en ervaringen uitwisselen zijn de rode draad binnen deze module. Het is een vorm van behandeling waarbij psychologen en begeleiders informatie geven over wat niet aangeboren hersenletsel is, hoe dit zich uit en hoe je ermee om kunt gaan. Kortom, uitleg op begrijpelijk niveau aan de hand van onder meer concrete voorbeelden, informatie- en beeldmateriaal en video's over wat hersenletsel betekent en wat de gevolgen zijn. De thuisbehandelaar maakt een verdieping van de inhoud van de modules en een vertaling naar de thuissituatie. Kijk voor meer info op: Hersenz.
Ervaringswerker
Klaas zette begin maart de eerste stappen naar ervaringswerker: “Mensen geven aan mij er graag bij te hebben. Ik kan zo goed onder woorden brengen wat ze bedoelen en zelf lastig duidelijk kunnen maken. Mijn relativeringsvermogen en typisch Amsterdamse humor, waar gelukkig nog wat van over is gebleven na mijn CVA, helpen ook.”
Ontvang gratis het Magazine Verder met Hersenletsel
Dit artikel stond eveneens in het Magazine Verder met Hersenletsel. Het magazine biedt informatie voor iedereen die te maken heeft met hersenletsel en is een gratis gedrukte uitgave van InteraktContour.
- voor mensen met niet aangeboren hersenletsel, mantelzorgers en verwijzers
- vol met ervaringsverhalen en informatie van professionals
- over behandeling, wonen en dagbesteding
- over signalen en mogelijkheden
- verschijnt 2 x per jaar
- gratis abonneren
Hersenletsel krijg je nooit alleen. In contact komen met een professional?
Ook voor de partner verandert er veel. Hersenz betrekt daarom ook de naasten bij de behandeling. Er is altijd een behandelaar die ook bij je thuis komt en gesprekken kan voeren met jou en je partner. Tijdens een intake wordt met je besproken waar jij (en je partner) behoefte aan hebt en aan welke persoonlijke doelen je wilt werken. De behandeling is aangepast aan je wensen en mogelijkheden. Neem contact op met Hersenz en informeer naar de mogelijkheden bij jou in de buurt. Woon je in Gelderland, Utrecht, Overijssel, Drenthe of Flevoland? Neem direct vrijblijvend contact op InteraktContour. InteraktContour biedt Hersenz behandeling.
Reageren